Главная Случайная страница


Категории:

ДомЗдоровьеЗоологияИнформатикаИскусствоИскусствоКомпьютерыКулинарияМаркетингМатематикаМедицинаМенеджментОбразованиеПедагогикаПитомцыПрограммированиеПроизводствоПромышленностьПсихологияРазноеРелигияСоциологияСпортСтатистикаТранспортФизикаФилософияФинансыХимияХоббиЭкологияЭкономикаЭлектроника






Крылатые выражения и пословицы.

Alma mater. Nota bene. Tabula rasa. Et cetera; exempli causa; exempli gratia; id est (i.e.); notum est; paulo post. Salve(te)! Vale(te)! Qui scribit, bis legit. Qui seminat mala, melet mala.

Алфавит.

В латинском алфавите, используемом в медицинской и фармацевтической терминологиях, выделяют 24 или 25 букв, в зависимости от того, используется ли буква J.

Написание Название Произношение Пример  
 
Аа a/a [а] [a] albus [альбус]  
Вb be/бэ [б] [b] bulbus [бульбус]  
Сс ce/цэ [ц] [ts] [к] [k] cito [цито] caput [капут]  
Dd de/дэ [д] [d] derma [дэрма]  
Ее e/э [э] [e] emplastrum [эмпляструм]  
Ff ef/эф [ф] [f] farina [фарина]  
Gg ge/гэ [г] [g] gemma [гэмма]  
Hh ha/га как украинское [г] [h] homo [гомо]  
Ii i/и [и], [й] [i] [j] infusum [инфузум]  
Jj jota/йот [й] [j] major [майор]  
Кк ka/ка [к] [k] Kalium [калиум]  
Ll el/эль [ль] [l’] lac [ляк]  
Mm em/эм [м] [m] magnus [магнус]  
Nn en/эн [н] [n] numerus [нумэрус]  
Оо o/о [о] [o] oculus [окулюс]  
Рр pe/пe [п] [p] pilula [пилюля]  
Qq     ku/кв [кв] [kv] quantum [квантум]  
Rr er/эр [р] [r] remedium [рэмэдиум]  
Ss es/эс [с] [s] [з] [z] sirupus [сирупус] Rosa [роза]  
Tt te/тэ [т] [t] tela [тэля]  
Uu u/у [у] [u] usus [узус]  
Vv ve/вэ [в] [v] vitrum [витрум]  
Xx ix/икс [кс] [ks] [гз] [gz] extractum [экстрактум] exemplar [эгзэмпляр]  
Yy ypsilon/ ипсилон, ygrek/игрек [и] [i] Hydrogenium [гидрогэниум]  
Zz zeta/зэта [з] [z] [ц] [ts] Oryza [ориза] Zincum [цинкум]  

 

Звуки и буквы делятся на согласные и гласные.

Согласным звукам соответствуют буквы b, с, d, f, g, h, k, 1, m, n, p, q, r, s, t, v, x, z. Гласным звукам соответствуют буквы: а, о, u (твердым гласным), е, i, у (мягким гласным).

Поскольку латинский язык считается мертвым, то в латинском языке используют произношение родного языка, т.е. мы будем говорить, используя звуки русского или украинского языка.

Гласные (Vocales).

Каждая гласная буква в латинском языке может быть долгой или краткой от природы (ex natura) или по положению (ex positione). Долгий гласный принято обозначать надстрочным знаком - , а краткий гласный – . в классической латыни долгий гласный был в два раза протяжнее краткого. Сегодня в произношении долгота и краткость гласной не различаются, и долгая и краткая гласная произносятся одинаково.

В словарях и учебниках указывают только долготу или краткость от природы. В остальных случаях необходимо уметь определить долготу или краткость гласной самостоятельно. Долгота и краткость помогают определить место постановки ударения (т.е. правильное чтение и произношение), лексическое и грамматическое значение слова. ди долгая и краткая гласная произносятся одинаково.у или краткость гласной.

Sero – я сею; sero – поздно.

Liber – книга; liber – свободный.

Venit – он пришел; venit – он приходит.

Правила краткости.

1. Гласный краток перед гласным или буквой H.

contraho — стягиваю, facies — поверхность.

2. Гласный краток перед сочетанием согласных букв B, P, D, T, G, C с буквами L или R (в сочетаниях, которые в латыни принято называть muta cum liquida); и перед греческими сочетаниями TH, RH, CH, PH, QU.

vertebra —позвонок, antiquus – давний, древний.

Правила долготы.

1. Гласный долог перед двумя и более согласными, а также перед X и Z.

extensor — разгибатель (мышца), ligamentum — связка, reflexus — рефлекс.

2. Дифтонги всегда долгие.
diaeta – диета, amoeba —амеба.

Диграфы.

Диграфом называют сочетание двух букв, которое всегда передает один звук.

AE – [e]: praemium, praesens, aether.

OE – [ ]: poena, pharmacopoea, oedema.

Если над диграфом стоит знак долготы, диграф читается как две отдельные буквы.

aer, aer – [ae] воздух;

poeta, poeta – [oe] поэт.

Дифтонги.

Дифтонгом называют сочетание двух букв, которое всегда передает двузвучие.

EU – [eu]: Europa – Европа.

AU – [au]: Aurum – золото.

Следует отметить, что дифтонг EUвстречается в латинском языке чрезвычайно редко (Europa, neuter), обычно же сочетание букв E + U не составляет дифтонга (osseus, a, um; corneus, a, um).

Особенности гласных букв.

В отличие от русского языка все согласные перед буквой E произносятся твердо: педиатр – paediater.

Буква Y употребляется только в словах греческого происхождения для передачи греческой буквы Y.

Согласные (Consonantes).

Некоторые согласные буквы и буквосочетания латинского языка имеют особенности произношения.

Согласные буквы.

С – [ts] перед гласными E, I, Y и диграфами AE, OE: processus, acidum, cytus, caecum, coelia.

С – [k] в остальных случаях: caries, costa, medicus, pancreas, lac.

J – [j] не употребляется в словах греческого происхождения, так как там не было звука [j] Iodum, majalis.

К – [k] встречается очень редко, в словах нелатинского происхождения: Кalium, hypoglykaemicus.

L – [l’] всегда произносится мягко: animal, lacrima, collum.

Q – [kv] всегда употребляется только вместе с буквой UQU: aqua, quinque, squama.

S – [s] sutura, species, scarlatina, sepsis.

S – [z] между глас­ными, а также между гласным и сонорными согласными L, M, N, R: basis, mensis, diagnosis, organismus, neoplasma. Однако, обратите внимание, что это правило не действует на стыке приставки и корня.

X – [ks] apex, radix, maximus.

X – [gz] в положении между гласными: exitus, exemplum.

Z– [z] в словах греческого происхождения: zona, eczema.

Z – [ts] в словах негреческого происхождения: Zincum, influenza.

Сочетания согласных букв, стоящие перед гласной.

NGUа – [ngv] перед гласными: sanguis, lingua.

NGUа – [ngu] перед согласными: ungula, unguentum.

SUа – [sv] когда входит в один слог со следующей за ним гласной: sua-vis, con-sue-tu-do. (В таких словах как suadeo, suesco, suavis и производных от них).

SUа – [su] когда составляет целый слог, а следующая за ним гласная относится к другому слогу: su-us, su-a, su-um.

TIа – [tsi] articulatio, eminentia, solutio.

TIа – [ti] если перед буквосочетанием стоят буквы S, X, T: mixtio, combustio, bestia.

Греческие буквосочетания.

CH – [h] Chloroformium, charta, chondroma.

PH – [f] phalanx, pharmaceuta, pharmacon.

RH – [r] rhaphe, Rheum, rhi­nitis.

TH – [t] thorax, asthma, therapia.

SCH – [sh] schola, schisma.

Слогораздел и ударение.

Слогораздел в латинском языке такой же, как и в русском или украинском.

Me-di-ci-na, si-mi-lis, sto-ma-chus, phi-lo-so-phus.

В слове столько слогов, сколько гласных букв. Различают открытые слоги: su-tu-ra и закрытые: ex-trac-tum.

В латинском языке принято считать слоги от конца, что связано с правилами постановки ударения: dys-tro-phi-a; sa-git-ta; for-tu-na; punc-tum; a-gri-co-la.

4 3 2 1 ; 3 2 1; 3 2 1; 2 1; 4 3 2 1.

Правила постановки ударения.

1. Ударение никогда не ставится на первый (от конца слова) слог: ca-lor, re-cens, vul-nus, pul-sus.

2. Ударение ставится на второй слог (от конца слова), если он долог: a-mi-cus, la-goe-na, gan-grae-na, pu-pil-la, li-ga-men-tum, re-fle-xus, com-ple-xus.

3. Если второй слог (от конца слова) краток, ударение ставится на третий (от конца слова) слог: in-tes-ti-num, la-mi-na, ce-re-brum, ca-ri-es, xi-pho-i-de-us.

Долгота или краткость третьего слога не имеет значения: fo-ve-o-la, mal-le-o-lus. На четвертый слог ударение никогда не ставится.

Долгие и краткие суффиксы.

Некоторые суффиксы латинского языка всегда сохраняют долготу или краткость. Их необходимо запомнить.

Долгие суффиксы.

-UR-: tinct-ur-a, fiss-ur-a, commiss-ur-a.

-IN-: palat-in-us, lepor-in-us, can-in-us.

-AT-, -UT-: destill-at-us, corn-ut-us, caud-at-us.

-OS-: spin-os-us, spiritu-os-us, cavern-os-us.

-AR-, -AL-: muscul-ar-is, mol-ar-is, mort-al-is, lacrim-al-is, miner-al-is.

Краткие суффиксы.

-UL-, -CUL-, -OL-: mus-cul-us, malle-ol-us, foss-ul-a.

-IL-, -BIL-: fac-il-is, sta-bil-is, sim-il-is.

-ID-: flu-id-us, liqu-id-us.

-IC-: gastr-ic-us, anatom-ic-us, splen-ic-us.

В суффиксе -IDE- ударение всегда ставится на букву I: sigmo-ide-us, lambdo-ide-us, sphaero-ide-us.

Ударение в словах и терминоэлементах греческого происхождения.

В греческих словах и терминоэлементах, которые заканчиваются на –IA, очень часто сохраняется греческое ударение на второй слог (т.е. на букву I).

Например: therapia, paediatria, orthopaedia; -aemia, -aesthesia, -algia, -chromia, dermia, -odynia, -ectasia, -ectomia, -tomia, -phobia, -plegia, -rrhagia, -rrhaphia, -scopia, -stenia, -sthenia, -thermia, -tonia, etc.

Исключение составляют слова epilepsia, melancholia, dysenteria; и терминоэлемент –logia, в которых ударение падает на третий (от конца) слог.

Иногда постановка ударения подчиняется не перечисленным правилам, а традициям, зависит от происхождения слова (иноязычного), подвергается последующим влияниям иных языков или зависит от значения слова. Таких слов исключений не очень много. В случае, если вы сомневаетесь в правильности постановки ударения, следует проверить себя по словарям, обращая внимание не только на перечисленные правила, но и на происхождение и историю применения термина.

Уровень I (устное обязательное задание).

Упражнение 1.Определите правила чтения букв, буквосочетаний, постановки ударения, прочитайте термины.

1. Сaput, rotundus, bursa, tendo, materia, nervus, iugularis, jugularis, maior, major, injectio, maialis, majalis, gyrus, pharynx, laesus, vertebrae, oedema, lagoena, trauma, Aurum, pleura, pneumonia, аёr, dyspnoё.

2. Nervus, dens, febris, teres, Secale cornutum, benе, genu, tendo, littera, meatus, semen, fovea, diabetes.

3. Vitaminum, finio, bilis, nitris, insanabilis, maialis, Ianuarius, iunctura, ieiunum, jejunum, iecur, jecur, iuvenis, jugum.

4. Dyspepsia, pyelitis, Hydrargyrum, hypotonia, amygdala, Amygdalus, myopia, myoma.

5. Gangraena, anaemia, aeger, costae, laesio, praecordium, paediater, dens praemolaris, foetor, coelia, oesophagus, roentgenologia, auris, auditus, auscultatio, aura, autointoxicatio, nausea, fauces, leukaemia, aneurysma, neuritis, pneumonia, pseudomembrana, euрnоё, аёr, diploё, uropoёticus.

6. Cerebrum, caverna, coepi, carcinoma, cervix, bacterium, cylindricus, cilium, Convallaria, cito, centum, verruca, siccus, cyaneus, colica, varicella, sectio, vesica, ulcus, coccygeus, coronalis, caementum, coccus, cocci, criticus, clinica, convalescens, causa, contractura, commotio cerebri.

7. Hydrops, habitus, vehemens, herba, hiems, hic, haema, hemicrania, hiatus.

8. Lux, labor, ampulla, sal, locus, longus, lumbalis, latus, columna, pulsus, medulla, pulmo.

9. Status, usus, incisura, cataplasma, consistentia, abscessus, fossa, cavernosus, musculosus, systema, dosis, organismus.

10. Radix, vertex, extensor, extractum, luxatio, xiphoideus, anthrax, meninx, proximalis, maximus.

11. Zygoma, zoonosis, Benzoё, ozaena, herpes zoster.

12. Qualis, quotidie, quoque, liquor, Quercus, coquo, squamosus, triquetrus, antiquus.

13. Sanguis, anguis, lingua, sublingualis, unguentum, subungualis.

14. Substantia, solutio, vitium cordis, palpatio, auscultatio, digestio, асtiо, combustio.

15. Typhus exanthematicus, erythema, cho­lecystitis, haemophilia, nephrolithiasis, cochlear, rhaphe, concha, chirurgus, chondros, physiologia, ischuria, haemorrhagia, chloasma, thermotherapia, prophylaxis, paraesthesia, rhinorrhagia, thyreoideus, splanchnologia.

16. Polynuclearis, sectio caesarea, appendix, botulismus, exulceratus, naevus, pshychosis, thalamus, systole, interosseus, trochanter, hirudo, aorta ascendens, manubrium, nephritis, os hyoideum, fovea, globulus, subaciditas, triplex, zymasa, reconvalescentia, valvula, bilateralis, pneumaticus, inhalatio, mesenterium, avirulentus, propaedeutica, tenesmos, punctio, remedia antipyretica, urolithiasis, sphenoidalis, incisio, embryo, pinguis, auricula, extremitas, multiplex, iecur, costae fluctuantes, xerosis, ulcus ventriculi, pulsus frequens, hypogastrium, membrana arachnoidea, iunctuга, pityroideus, noxius, syndromum, aequalis, spatium, lobulus, caseosus, neuroma, paediater, quadriceps, hydrops, ganglion, vesica fellea, remedia spasmolytica, exanthema.

17. Curatio, pleuritis, aether, limpidus, decoctum, cricoideus, sigmoideus, ellipsoideus, flavus, periodus critica, pylorus, medicamentum, dilutus, palpebra, abscessus, amarus, scabies, tabuletta, antidotum, abdomen, paralysis, oleum Ricini, tibia, vulnus, mobilis, chirurgus, arcus, gingiva, cerebellum, auri­cula, ramulus, cuticula, foveola, commissura, sutura, tinctura, apertura, fissura.

18. Unguentum, lacteus, diaeta, rabies, maxilla, mesenterium, hyoideus, Belladonna, ensiformis, coccygeus, venula, peritonaeum, emplastrum, remedium, areola, trochlearis, fractura, malignus, scaphoideus, affluxus, incisura.

19. Ana, dens, pes, flos, manus, facies, apis, Viola, avis, animal, fossa, foveola, Salvia, littera, nervus, vas, vena, rete, vertebra, sapo, pus, truncus, frons, dies, bovinus, frigidus, internus, lien, impar, majalis, pyramis, juventus, Juppiter, Jovis, iuvare, iucundus, jugularis, linimentum, Julius, iacere, immobilis, embyon, Juniperus, adjuvans, Juglans, innominatus, iudicare, injectio, Opium, ligamentum, fibula, odor, ars, Ferrum, pons, arteria, agitare, ala, alae.

20. Ego, elementum, epidermis, emplastrum, emulsum, immaturus, index, infusum, Juniperus, maialis, vinum, jugularis, iniectio, ius, oleum, observare, os, organon, optimus.

21. Ulna, unus, utilis, ustus, ultimus, systole, diastole, symptoma, Pyramidonum, pyramis, Hydrargyrum, Oxygenium.

22. Costa, centum, cavum, capitulum, lacrima, collum, color, fractura, cranium, саnalis, lac, crista, salicylicus, caecum, cellula, centralis, cito, Citrum, coena (cena), Cuprum, cutis, medicus, medici, medicum, cystis, ascites, arcus, collum, cylindraceus.
23. Saccharum, sapiens, scribere, secundus, spongiosus, sterilisare, organismus, mentalis, usus, fissura, dosis, Sulfur, transfusio, fuscus, gelatinosus, dens, spissus, consilium, causa, cariosus.

24. Radix, oxydum, radix dentis, extremitas, sex, exemplar, mixtura, radix Taraxaci, exanthema, exacte, extractum, Oryza, amylum Oryzae, zoologia, eczema, Benzoё, zygoma, zootoxinum, zonula, Zincum, influenza, hemiazygos.

25. Aegrotus, gangraena, costae verae, praeparatum, аёr, paediater, Aloё, poёta, oedema, oesophagus, oedematosus, oesophagodynia, dyspnoё, diploё, роёmа, aeneus, amoeba, Aurum, аudire, auris, auscultatio, auditus, autoplastiса, Eucalyptus, euрnоё, pneumonia, neu­rosis, Europa, Chamomilla, Chloroformium, charta cerata, therapia, Mentha, Althaea, thorax, thermometrum, rythmus, thermotherapia.

26. Pharmacologia, Phosphorus, Camphora, rhaphe, pharmacon, symphysis, vas lymphaticum, encephalon, typhus exanthematicus, rheumatismus, rhinitis, Rheum, Glycyrrhiza, schisma, musculus ischiadicus, schola.

27. Lingua, sanguis, unguis, sanguiferus, lingualis, cosuetudo, adeps suillus, suo, suus, liquor, quinque, squama, quantum satis, quartus, Quercus, quadratus.
28. Auscultatio, operatio, mixtio, ostium, combustio, solutio, functio, vitium cordis, tibia, Tilia, bestia, dens, sapiens, digestio, Liquiritia, dystrophia, hypertonia, hypodermaticus, hypothermia, hypochondriacus, hyperthermia, hyperoxaemia, syndromum, syndesmosis, syndesmologia, sympathicus, hydrochloricus, Hydrogenium, oxydum, oxydatus, oxygenotherapia, infusum, vomitus, venenum, solvere.

29. Belladonna, tabuletta, vulnus, cerebellum, decoctum, venter, balneum, vertebra, tibia, fissura, pilula, capsula, cartilago, pancreas, arcus, Aether, cerebrum, palpebra, scabies, fuscus, inflammatio, callosus, fibrosus, pelvinus, caudatus, саlidus, frigidus, caninus, dentatus, sutura, articularis, sanabilis, similis, frontalis, alveolus.

30. Aethereus, coracoideus, remedium, deltoideus, laryngoscopia, osteomalacia, felleus, diaeta, ventriculus, argenteus, profundus, fossa, processus, Viola, otorrhagia, histologia, malleolus, muliebris, externus, tenorrhaphia, anhydricus, capillaris, vertebralis, mobilis, foveola, utilis, peronaeus (peroneus), Glycyrrhiza, parvus, terra, tuba, vomer, regio, tendo, gaster, digitus, gutta, genu, lege artis, Glycerinum, vulgaris, glandula, gracilis, signatura, mucilago, gemma, sagittalis, gelatinosus, vagus, homo, herba, hepar, habitus, humus, hyoideus, Ipecacuanha, hypnosis, Hippocrates, Hydrargyrum, hirudo, humerus, hydrops, Hydrogenium, habere, hepatitis, herpes, mel, fel, sal, sol, folium, pulmo, Plantago, oculus, myologia, longus, latus, mandibula, oleum, valvula, lupus, cartilago, ligamentum, skeleton, sceleton, sceletum, skeletum, kefir, Kalium, Kalendae, keratitis, kephale, Kaolinum.

31. Caries, acidum, articularis, bacca, cylindricus, соr, сornu, crus, Cuprum, cutis, clavicula, cavitas, cancer, Calendula, butyrum Cacao, Calcium, occiput, canalis, collega, cerebellum, cellula, cadaver, caecus, costa, color, bucca, accessorius, casus, cataplasma, divisio, basis, nasus, prognosis, commissura, ossa, posterior, saluber, sapo, spissus, crassus, gargarisma, sensus, transversus, transfusio, Sulfur, plasma, spasmus, incisura, externus, maximus, index, nux, simplex, flexor, cortex, extensor, Xeroformium, mixtus, examinatio, coccyx, exulceratus, exitus letalis, exempli causa, laxans, extremitas, extractum, peroxydum, pix, apex, radix, benzoas, trapezius, Zincum, Leuzea, horizontalis, azygos, protozoa, influenza, zygoma, Oryza, zoon, zoster, zygota, Zingiber, zyma.

32. Aequalis, aegritudo, haema, gangraena, caecum, praecipitatus, praesens, peronaeus, dens praemolaris, Graecus, sphaera, Crataegus, diaeta, phlyctaena, Althaea, praescribere, praematurus, vertebrae, coeliacus, foetor, роёtа, oesophagus, lagoena, euрnоё, foetus, Foeniculum, uropoёticus, poena, oedema, haemoptoё, coelia, auditivus, raucedo, trauma, autopsia, cauda, autointoxicatio, clausus, gaudere, fauces, Centaurea, Aurum, auscultare, nausea, nauta, auris, auricula, neurologia, pharmaceuta, neurocranium, Euphyllinum, leucocytus, Eucalyptus, rheumatismus, dysрnоё.

33. Chole, bronchus, cholecystis, charta, Chamomilla, Chloroformium, trochanter, stomachus, cochlear, chirurgus, arachnoideus, Chelidonium, chronicus, chloridum, chorda, ischiadicus, ischuria, splanchnocranium, schema, concha, encephalon, aphonia, lymphaticus, nephritis, asphyxia, hemispherium, diaphragma, pharynx, phosphas, phalanx, pharmacon, xiphoideus, Ichthyolum, asthenia, asthma, athleta, typhus exanthematicus, thyreoideus, Thermopsis, ethmoidalis, Terebinthina, labyrinthus, aethylicus, catharticus, phthisis, rhaphe, rhis, Glycyrrhiza, ptyalorrhoea, Rheum, rhomboideus, rhizoma, rhexis, rhachis, Rhamnus, rhythmicus, haemorrhagia.

34. Distinguere, sublingualis, singularis, angulus, fungulus, pinguis, Sanguisorba, lingua, unguentum, ungula, squamosus, quantitas, qualitas, Equisetum, quantum satis, antiquus, liquidus, quaterni, utraque, frequens, obliquus, quadriceps, quotidie, quindecim, liquor, aqua, coquere, repetitio, palpatio, tinctura, circulatio sanguinis, festinare, periosti­tis, constituens, Triticum, tibialis, ostium, vitium cordis, otium post negotium, titillatio, inflammatio, combustio, mixtio, consuetudo, suaviter, consuescere, suus, suadere, sulcus, causa sui, suum cuique, suillus.

35. Hyperaemia, Hydrogenium, Oxygenium, myoma, symbiosis, hypogastricus, dysgeusia, hydrothorax, hypalgesia, myodynia, dysopsia, synarthrosis, symphysis, synchondrosis, hyposthenia, hydraemia, hydrocephalia, dysmyotonia, glycogeusia, Oxycoccus, peroxydum, Glycerinum, salicylicus, methylicus, aethylicus, mycosis, acetylsalicylicus, cardioplegia, mycotherapia, Synthomycinum, synthesis, polyvitaminum.

36. Sanatorium, immobilis, ab origine, studere, habere, locus, dens, oculus, antiquus, basis, optimus, major, minimus, pessimus, servare, aqua, populus, nauta, anima, cerebellum, cura, directus, filia, genus, herba, humanus, lectio, memoria, niger, numerus, gaster, alimentatio, observare, oleum, ordinare, parare, patria, permanere, pulmo, probare, fundus, recipere, vulgus, salutare, sol, odor, oppositus, lambdoideus, malignus, myocardium, peritonaeum, subrotundus, Viburnum, trochanter, superficies, contraho, convexus, adultus, diversus, Belladonna, complexus, depressus, expiratio, epiglottis, filiformis, integumentum, laryngeus, Oryza, papilla, profundus, sinister, sudorifer, stomachus, extremitas, tussis, axis, cervix, centimetrum, sagitta, sphaera, Ephedra, Chamomilla, Tormentilla, accessorius, vertebra, tabuletta, coracoidaeus, extrahunt, reliquus, exemplar, deferens, inlaesus, medulla, palpebra, triquetrus, maxilla, margo.

37. Globulus, anserinus, gelatinosus, analgeticus, auricularis, hepaticus, scapula, insanabilis, calidus, particula, Vaselinum, iliacus, oblongatus, vesicula, utilis, resticulus, lumbalis, mobilis, locatus, sacculus, pilula, alveolus, Adrenalinum, coronalis, contagiosus, ossiculum, solidus, incisura, medicatus, spinosus, umbilicus, cardiacus, ventriculus, innominatus, lingula, caroticus, commissura, maxillaris, cultura, validus, difficilis, nasalis, musculus, scapula, oleosus, foveola, quadratus, corpusculum, frigidus, mucosus, arteriola, lacuna, iunctura, dilutus, solutus, clavicula.

38. Abdomen, adamantinus, aditus, amygdala, anonymus, apophysis, bigeminus, cadaver, cartilago, cerumen, crystallus, serotinus, diastema, diploё, incisivus, duodenum, femina, foramen, gingivae, harmonia, hernia, intimus, lacerus, lamina, obliquus, olecranon, declive, opponens, orbita, palatum, platysma, prostata, scalenus, senilis, masseter, meatus, pylorus, saluber, collega, pharmacopola, diabetes.

Уровень II.

Упражнение 2.Прочитайте, затранскрибируйте, разделите на слоги, поставьте ударение.

aqua, paediatria, gangraena, quintus, aegrotus, praeda, proelium, poena, tenebrae, autem, aurora, eumenes, larinx, dixi, lex, clamo, scio, diaeta, cicero, causa, ratio, oratio, patientia, bestia, iam, iubeo, chorus, achilles, philippus, philosophus, rhizoma, scythia, beneficium, elegantia, fortuna, iucundus, laboriosus, laudabilis, magnificus, religio, solatium, spectaculum, taberna, testimonium, unguentum, veneratio, domus, fama, navis, parvus, sanus, tribus, unus, vivo, admiror, adimo, bibimus, bibamus, divinus, divido, studeo, studere, abundo, arduus, invidia, promitto, labor, luna, fibula, habeo, habere, remedia, Ferrum, rectum, phalanx, epithelium, myocardium, appendix.

Упражнение 3.Прочитайте, затранскрибируйте, разделите на слоги и поставьте ударение.

balsamum, organum, carbonas, tonsilla, segmentum, historicus, natio, elephantus, chorus, rhetor, rhythmus, I uppiter, iubes, Sulius, Ovidius, Sanuarius, adiunctus, triumphus, adiutans, seminarium, laboro, lapis, bellum, antiquus, quis, quam, equus, casus, quadratus, mensis, rora, designo, desertor, bestia, amicitia, Horatius, instructio, potentia, etiam, pinguis, suavitas, consuetudo, examen, existimo, exactus, exemplum, aetas, proelium, physica, magister, cerebellum, epidermis, medicus, multiplex, assistens, oceanus, aetherius, praemium, litterae, vacuus, foedus, Kalendae.

Упражнение 4.Прочитайте, подчеркните красной ручкой звук [ts], и синей ручкой звук [k].

cavitas, bucca, buccae, recipe, misce, acidum acetylsalicylicum, carcinoma vesicae felleae, saccus lacrimalis, sulcus palatmus, sulci palatini, os coccygis, caries cito decurrens, Calcii citras, ulcus varicosum, cancer recti, caecitas corticalis.

Упражнение 5.Прочитайте термины, подчеркните красной ручкой звук [g], и синей ручкой звук [h].

humerus - плечевая кость; Haemoglobinum - гемоглобин; Heparinum - гепарин; genu - колено; hiatus - щель, расщелина; nervus hypoglossus - подъязычный нерв; sulcus gingivalis - десневая борозда; gemma gustatoria - вкусовая почка; os hyoideum - подъязычная кость; hilum splenicum - ворота селезёнки; Hydrogenii peroxydum - перекись водорода; herpes zoster - опоясывающий лишай; Hydrargyri oxydum flavum - желтый оксид ртути; haemangioma - гемангиома (доброкачественная опухоль кровенос­ных сосудов); hypogalactia - гипогалактия (пониженная секретор­ная деятельность молочных желез в период лактации); hypertonia - гипертония (повышенное артериальное давление); Helicobacter pylori - геликобактер привратника.

Упражнение 6.Прочитайте термины, подчеркните красной ручкой звукосочетание [ngv], и синей ручкой [kv].

apex linguae - верхушка языка; quantum satis - сколько нужно; sanguis venosus - венозная кровь; vertebra quinta - пятый позво­нок; vas sanguiferum - кровеносный сосуд; unguentum Streptocidi -стрептоцидовая мазь; pars squamosa - чешуйчатая часть; canalis inguinalis - паховый канал; linea obliqua - косая линия; Aqua destillata seu purificata - дистиллированная или очищенная вода; decoctum corticis Quercus - отвар коры дуба.

Упражнение 7.Прочитайте, затранскрибируйте произношение дифтонгов.

lineae - линии; vertebrae - позвонки; gangraena - гангрена (омертвение ткани); foramen caecum linguae - слепое отверстие языка; Eucalyptus - эвкалипт; coeruleus - синий; processus caudatus - хвостатый отросток; cristae sacrales intermediae - промежуточные крестцовые гребни; costae spuriae - ложные ребра; corpus vesicae felleae (biliaris) - тело желчного пузыря; oedema -отек; aponeurosis - апоневроз (сухожильное растяжение); haematopoeticus - кроветворный; nervus auricularis - ушной нерв; aquaeductus cochleae - водопровод улитки.

Упражнение 8.Прочитайте, затранскрибируйте произношение сочетаний со­гласных.

concha - раковина; thymus - вилочковая железа; Aethylmorphinum - этилморфин; Phenolphthaleinum -фенолфталеин; vertebrae thoracicae - грудные позвонки; cavitas pharyngis - полость глотки; processus xiphoideus - мечевидный от­росток; asthma bronchiale - бронхиальная астма; labyrinthus ethmoidalis - решетчатый лабиринт; cirrhosis hepatis - цирроз пече­ни; arteria ophthalmica - глазная артерия; incisura ischiadica major - большая седалищная вырезка; Schizandra chinensis - лимонник китайский; lupus erythematosus - красная волчанка; febris haemorrhagica - геморрагическая лихорадка; typhus abdominalis - брюш­ной тиф.

Упражнение 9.Прочитайте термины, разделите на слоги и поставьте ударение.

Anaesthesinum - анестезин; Benzonaphtholum - бензонафтол; Chlorophylliptum - хлорофиллипт; anaemia - анемия (малокровие); achylia - ахилия (отсутствие ферментов желудочного сока); aphthae -афты (изъязвления в полости рта); Glycyrrhiza - солодка; Erythromycinum - эритромицин; erythrolysis - эритролиз (разрушение эрит­роцитов); Foeniculum - укроп; Laevomycetinum - левомицетин; gnathalgia - гнаталгия (невралгия челюсти); Methylenum coeruleum -метиленовый синий; Naphthyzinum - нафтизин; nephrolithiasis -нефролитиаз (почечнокаменная болезнь); oesophagus - пищевод; ophthalmorrhexis - офтальморексис (разрыв глазного яблока); Phenoxymethylpenicillinum - феноксиметилпенициллин; Phthivazidum - фтивазид; unguentum ophthalmicum - глазная мазь; foetor ex ore seu halitosis - дурной запах изо рта или галитоз; praecancer - предрак; Strychninum - стрихнин; Synoestrolum - синэстрол; tenorrhaphia - тенорафия (сшивание сухожилия); uranoschisis - ураносхизис (врожденная расщелина нёба); Theophyllinum - теофиллин; Thiopentalum - тиопентал, xerocheilia - ксерохейлия (сухость губ).

Упражнение 10.Прочитайте термины, разделите на слоги и поставьте ударение.

cavitas oris - полость рта; foramen apicis dentis - отверстие вер­хушки зуба; vesica urinaria - мочевой пузырь; angulus mandibulae - угол нижней челюсти; apertura thoracis - апертура грудной клетки; dura mater encephali - твердая оболочка головного мозга; tuba auditoria (auditiva) - слуховая труба; rhizoma cum radicibus Valerianae - корневище с корнями валерианы; ossa digitorum - кости пальцев; tumor cerebri - опухоль мозга; erosio cervicis uteri - эрозия шейки матки; glandulae palatinae - нёбные железы; emphysema pulmonum - эмфизема легких; alveoli dentales - зубные альвеолы; Papaverini hydrochloridum - гидрохлорид папаверина; acidum hydrochloricum dilutum - разведенная соляная кислота; oleum Ricini - касторовое масло; spiritus aethylicus - этиловый спирт; Bismuthi subnitras - основный нитрат висмута; tunica albuginea - белочная оболочка; stomatitis chronica - хронический стоматит; vertebra thoracica - грудной позво­нок; pyramis renalis - почечная пирамида; sirupus Rubi idaei - сироп малины; eczema allergicum - аллергическая экзема; isthmus prostatae - перешеек предстательной железы; mediastinum superius - верхнее средостение; systema conducens cordis - проводящая система сердца; polypi recti - полипы прямой кишки.

Уровень III.

Упражнение 11.Прочитайте, поставьте ударение. Найдите слова в словаре, выпишите их в том виде, в котором они указаны в словаре. Если вы не можете найти ту форму слова, которая указана в упражнении, выпишите однокоренное или производное слово.

I. 1. Columna vertebralis – позвоночный столб. 2. Fovea costalis – реберная ямка. 3. Processus articularis – суставной отросток. 4. Ala sacralis – крестцовое крыло. 5. Cornu coccygeum – копчиковый рог. 6. Apertura thoracis – отверстие грудной клетки. 7. Sulcus sinus occipitalis – борозда затылочной пазухи. 8. Pars lateralis – боковая часть. 9. Linea temporalis – височная линия. 10. Facies interna – внутренняя поверхность. 11. Fossa cranii media – средняя ямка черепа. 12. Caput obliquum – косая головка. 13. Venae cavae – полые вены. 14. Regio nasi – участок носа. 15. Digitus minimus – наименьший палец (мизинец). 16. Os longum – длинная кость. 17. Vena profunda – глубокая вена.

II. 1. Arteria lingualis – языковая артерия. 2. Regiones capitis – участки головы. 3. Musculus transversus menti – поперечная мышца подбородка. 4. Pars profunda – глубокая часть. 5. Ligamentum apicis dentis – связка верхушки зуба. 6. Sutura palatina – небный шов. 7. Musculus masseter – жевательная мышца. 8. Canalis mandibulae – канал нижней челюсти. 9. Processus coronoideus – венечный отросток. 10. Fovea pterygoidea – крыловидная ямка. 11. Corpus ossis hyoidei – тело подъязычной кости. 12. Crista palati­na – небный гребень. 13. Alveolus dentalis – зубная альвеола. 14. Sinus maxillaris – верхнечелюстная пазуха. 15. Collum den­tis – шейка зуба. 16. Papillae linguae – сосочки языка.

III. 1. Anatomia – наука о строении человеческого тела. 2. Zoologia – наука о животных. 3. Anaemia – малокровие. 4. Histologia – наука о тканях. 5. Hydrotherapia – водолечение. 6. Dermatologus – дерматолог. 7. Cephalalgia – головная боль.

Упражнение 12.Прочитайте анатомические термины, поставьте ударение, выпишите из словаря словарные формы латинских слов.

Arcus ductus thoracici — дуга грудного протока; arteria caudae pancreatis — хвостовая панкреатическая артерия; apex linguae — верхушка языка; agger nasi — валик носа; arcus zygomaticus — скуловая дуга; arbor vitae cerebelli — древо жизни мозжечка; auris externa — наружное ухо; articulatio humeri — плечевой сустав; area cochleae — поле улитки; basis ossis sacri — основание крестца; basis cranii externa — наружное основание черепа; canalis palatinus major — большой небный канал; cartilago thyroidea — щитовидный хрящ; ductus choledochus — общий желчный проток; dentes incisivi — резцы; glandula lacrimalis — слёзная железа; linea obliqua — косая линия; labyrinthus ethmoidalis — решетчатый лабиринт; os coccygis — копчик; pars petrosa — каменистая часть; regio glutealis — ягодичная область; spatia zonularia — пространства пояска; sectiones hypothalami — разрезы гипоталамуса; substantia spongiosa — губчатое вещество; vertebrae cervicales — шейные позвонки; vena azygos — непарная вена; ventriculus quartus — четвёртый желудочек; zona orbicularis — круговая зона.

Упражнение 13.Прочитайте анатомические термины, поставьте ударение, выпишите из словаря словарные формы латинских слов.

glandulae suprarenales - надпочечники; medulla spinalis - спинной мозг; columna vertebralis - позвоночный столб; vertebra cervicalis - шейный позвонок; solutio Iodi spirituosa - спиртовой раствор йода; Carbo activatus - активированный уголь; mucilago Amyli - слизь крахмала; lamella ophthalmica - глазная пленка; fissura orbitalis supe­rior - верхняя глазничная щель; meatus acusticus internus - наруж­ный слуховой проход; tinctura Belladonnae - настойка красавки; vestibulum oris - преддверие рта; tuberculum anterius et posterius - бугорок передний и задний; appendix vermiformis - червеобразный отросток; in ampullis - в ампулах; musculus pronator quadratus - квад­ратный пронатор; paralysis congenita - врожденный паралич; diar­rhoea epidemica - эпидемический понос; amputatio digiti - ампута­ция пальца; abscessus tonsillaris - тонзиллярный абсцесс; myocarditis diffusa - диффузный миокардит; Platyphyllini hydrotartras - гидротартрат платифиллина; hepatitis infectiosa - инфекционный гепа­тит; nucleus interpeduncularis - межножковое ядро; sectio caesarea - кесарево сечение; caruncula sublingualis - подъязычный сосочек; maculae cribrosae - решетчатые пятна; trigonum caroticum - сон­ный треугольник; extractum Crataegi fluidum - жидкий экстракт боярышника; suppositoria cum Ichthyolo - суппозитории с ихтио­лом; calculus dentalis - зубной камень; gingivitis exacerbata - обост­рившийся гингивит; decoctum radicis Althaeae - отвар корня алтея; vasa retinae - сосуды сетчатки; substantia adamantina - эмаль; Helicobacter pylori - геликобактер привратника.

 

Последнее изменение этой страницы: 2016-08-11

lectmania.ru. Все права принадлежат авторам данных материалов. В случае нарушения авторского права напишите нам сюда...